Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh (War Remnants Museum) là một bảo tàng vì hòa bình tọa lạc tại số 28 đường Võ Văn Tần, Phường Võ Thị Sáu, Quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Bảo tàng này thuộc Sở Văn hóa và Thể thao Thành phố Hồ Chí Minh và là thành viên của hệ thống Bảo tàng vì hòa bình thế giới và Hội đồng các bảo tàng thế giới (ICOM). Nhiệm vụ chính của Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh là nghiên cứu, sưu tầm, lưu trữ, bảo quản và trưng bày những tư liệu, hình ảnh, hiện vật liên quan đến tội ác và hậu quả của các cuộc chiến tranh mà các thế lực xâm lược đã gây ra đối với Việt Nam. Bảo tàng cũng tuyên truyền về tinh thần đấu tranh bảo vệ độc lập và tự do của Tổ quốc, về ý thức chống chiến tranh xâm lược, bảo vệ hòa bình và tinh thần đoàn kết hữu nghị giữa các dân tộc trên thế giới. Hiện tại, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh lưu giữ hơn 20.000 tài liệu, hiện vật và phim ảnh, trong đó có hơn 1.500 tài liệu, hiện vật, phim ảnh được trưng bày trong 8 chuyên đề trưng bày thường xuyên.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác với Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID) để thực hiện phòng trưng bày về những nỗ lực chung của Việt Nam và Hoa Kỳ trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh. Trong suốt 48 năm hoạt động (1975 – 2023), Bảo tàng đã tiếp đón hơn 23 triệu lượt khách tham quan, trong đó có hơn 11 triệu lượt khách quốc tế và hơn 2 triệu lượt khách tham quan triển lãm di động. Hiện nay, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh thu hút hơn 1 triệu lượt khách tham quan mỗi năm. Nội dung trưng bày tại bảo tàng không tuân theo thứ tự thời gian, mà tập trung vào các vấn đề cụ thể và hướng đến cộng đồng. Bảo tàng xây dựng câu chuyện trong trưng bày để kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, đồng thời tổ chức các hoạt động giao lưu liên quan đến nội dung trưng bày.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh sử dụng đồ họa, âm thanh, ánh sáng và công nghệ trình chiếu để tạo hiệu ứng ấn tượng trong trưng bày. Gần đây, bảo tàng đã áp dụng công nghệ quét mã QR code trên các bảng trưng bày và cung cấp Audio guide bằng 6 ngôn ngữ (Việt – Anh – Pháp – Nga – Nhật – Trung), giúp khách du lịch dễ dàng truy cập thông tin liên quan đến hình ảnh và hiện vật trưng bày. Các thiết bị hiện đại như màn hình cảm ứng cũng được lắp đặt tại các khu vực trưng bày để khách tham quan tra cứu thông tin thêm.
Ngoài việc trưng bày tại bảo tàng chính, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh còn tổ chức triển lãm di động với nhiều chuyên đề khác nhau tại các quận, huyện của Thành phố Hồ Chí Minh và các vùng sâu, vùng xa trên khắp cả nước. Bên cạnh đó, bảo tàng cũng tham gia các hội chợ du lịch và triển lãm về chiến tranh và hòa bình ở nước ngoài, như Nhật Bản, Đan Mạch, Mỹ và các quốc gia khác.
Với vai trò là một bảo tàng mang tính chất văn hóa và giáo dục, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh không chỉ là một điểm tham quan phổ biến mà còn là một nguồn học tập quan trọng. Bằng việc trưng bày những chứng tích và hậu quả của chiến tranh, bảo tàng góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng về ý thức bảo vệ hòa bình, chống lại chiến tranh và tôn vinh tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc trên thế giới.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tiếp tục phát triển và nâng cao chất lượng trưng bày để mang đến trải nghiệm tốt nhất cho khách tham quan. Bảo tàng không ngừng bổ sung và cải tiến các chuyên đề trưng bày, đồng thời mở rộng phạm vi hợp tác với các tổ chức quốc tế để trao đổi kiến thức và tài liệu về chiến tranh và hòa bình.
Bên cạnh vai trò truyền thông và giáo dục, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh cũng đóng vai trò quan trọng trong việc gìn giữ ký ức lịch sử và tôn vinh những người đã hy sinh trong cuộc chiến tranh. Nó là một nơi tưởng nhớ và tri ân các liệt sĩ, những người đã đấu tranh và chống lại sự xâm lược, bảo vệ độc lập và tự do cho quê hương.
Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tiếp tục trở thành điểm đến quan trọng cho du khách trong và ngoài nước, đồng thời là một nguồn học tập và nghiên cứu về chiến tranh và hậu quả của nó. Qua việc truyền tải thông điệp về hòa bình và ý thức chống chiến tranh, bảo tàng đóng góp vào việc xây dựng một thế giới tự do và công bằng.
Với sự cam kết và nỗ lực không ngừng, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh tiếp tục truyền cảm hứng và nhắc nhở những thế hệ hiện tại và tương lai về ý nghĩa quý giá của hòa bình và tình yêu quê hương.